Izložba „Dobrovoljci srednjeg Banata u Prvom svetskom ratu“ biće svečano otvorena u petak, 17. novembra 2017. godine, sa početkom u 18 časova u Malom salonu Narodnog muzeja Zrenjanin. Izložba je priređena povodom obeležavanja godišnjice oslobođenja Velikog Bečkereka u Prvom svetskom ratu 1918. godine.
Autorka je Vladislava Ignjatov, kustos istoričar zrenjaninskog Narodnog muzeja, a izložba predstavlja doprinos kulturi sećanja i pamćenja na slavne i teške događaje iz Velikog rata, ali prevashodno sećanje na dobrovoljce, ljude koji su se u srpskoj vojsci našli po sopstvenom izboru iz patriotskih, rodoljubivih i nacionalnih pobuda. To je ujedno i podsećanje da su i Srbi iz srednjeg Banata dali znatan doprinos pobedi srpske vojske u Prvom svetskom ratu, nacionalnom oslobođenju, kao i ujedinjenju srpskog naroda i stvaranju jugoslovenske države 1918. godine.
Postavka obuhvata 29 panoa i govori o dobrovoljcima srednjeg Banata, kako onima koji su do Prvog svetskog rata živeli na ovim prostorima, tako i dobrovoljcima iz Bosne, Hercegovine, Like, sa Korduna, iz Banije i Crne Gore koji su zbog svojih zasluga u ratu dobili nagradu takozvanu dobrovoljačku čast – obradivu zemlju, na prostoru Srednjeg Banata.
Takođe, u okviru programa obeležavanja praznika Grada u Holu Narodnog muzeja Zrenjanin u petak 17. novembra u 17:30 časova biće otvorena izložba intarzija autora Ilije Mrkajića iz Vojvode Stepe. Izložba predstavlja portrete značajnih ličnosti iz Prvog svetskog rata kao što su: Milunka Savić, Vojvoda Bojović, Vojvoda Mišić, Stepa Stepanović i drugi.
Izložba „Dobrovoljci srednjeg Banata u Prvom svetskom ratu“ će biti dostupne publici do 15. decembra 2017. godine.
Deo teksta iz kataloga “Dobrovoljci srednjeg Banata u Prvom svetskom ratu”:
Autorka Vladislava Ignjatov, kustos
„Dobrovoljački pokret dostigao je svoje najviše domete i ostvario najznačajnije ciljeve u Velikom ratu, 1914-1918. godine. On je bio deo sveukupnog ratnog napora Kraljevine Srbije, ali i deo nacionalnih, ratnih, političkih i socijalnih težnji dela srpskog naroda koji je živeo u okvirima Austrougarske.
***
U dobrovoljačkim formacijama u samoj Rusiji bilo je mnogo Srba Vojvođana, a naročito Sremaca i Banaćana. Najviše ih je bilo u najelitnijoj jedinici – Prvoj srpskoj dobrovoljačkoj diviziji, koja je formirana u Odesi, 29. aprila 1916, pod komandom Stevana Hadžića. Kada je Prva dobrovoljačka divizija izašla na front Dobrudže, imala je oko 18.000 boraca. U njoj je bilo 6.255 Srba iz Banata, Bačke, Baranje i Srema, što je činilo više nego trećinu ukupnih pripadnika Prve dobrovoljačke divizije. Ipak najviše ih je bilo iz srednjeg Banata. Dosta boraca ove vojne jedinice iz srednjeg Banata, istaklo se u borbama na Dobrudži, od početka septembra do početka oktobra 1916. godine. Zbog svojih zasluga i hrabrosti koju su pokazali u borbama, mnogi od njih su i odlikovani.
***
Dobrovoljaca iz srednjeg Banata dali su višestruki doprinos u Velikom ratu 1914-1918. Pomogli su rušenju Habzburške monarhije, oslobođenju nekadašnje Kraljevine Srbije, srpskog naroda u celini, svog banatskog zavičaja i cele Vojvodine, ali i oslobađanju većine drugih Južnih Slovena – Makedonaca, Crnogoraca, Hrvata i Slovenaca od tuđinske vlasti. Konačno svojom borbom i dobrovoljstvom Srbi iz Banata su doprineli prisajedinjenju Banata, i ostalih vojvođanskih krajeva – Bačke, Baranje i Srema – Kraljevini Srbiji.“
Narodni muzej Zrenjanin
