Brodogradilište “Begej” u Zrenjaninu osnovano je 4. oktobra 1947. godine pod nazivom “Brodograditeljsko preduzeće”. Sa radom je počelo nešto ranije, posle oslobođenja u Drugom svetskom ratu, kada je formirana vojna brodarska radionica. Ova brodarska radionica je krajem 1945. prešla pod civilnu upravu, pod rukovodstvom Glavne uprave rečnog saobraćaja sa sedištem u Beogradu. U to vreme kapaciteti Brodogradilišta nisu bili veliki – radnika je bilo oko 50, a u kasnijim godinama oko 150. Zvaničnim osnivanjem 1947. godine počinje izgradnja navoza hala i upravne zgrade u Dalmatinskoj ulici u Zrenjaninu, a broj zaposlenih dostiže 200.
Prvih deset godina svog postojanja i rada, Brodogradilište se isključivo orijentisalo na remont plovnih objekata i izradu sitnije brodske opreme i stolarije. Značajan datum u razvitku preduzeća je 28. avgust 1950. godine, kada je preduzeće predato na upravljanje radnom kolektivu i kada su izabrani prvi radnički savet i upravni odbor.
Zbog nedostatka proizvodnih mašina i uređaja, Brodogradilište je i dalje radilo uglavnom na remontu plovnih objekata i izgradnji čamaca i manjih plovnih jedinica. Od 1966. “Begej” doživljava naglu ekspanziju i prelazi delom svojih kapaciteta na izgradnju novih plovnih objekata, šlepova, remorkera, samohotki, a proširuje svoju delatnost na izradu rezervoara, cevnih konstrukcija, omekšivača, sudova pod pritiskom. U periodu od 1966. do 1983, Brodogradilište je beležilo konstantan rast i ostvarivalo značajne promene kako u strukturi obavljanja složenijih poslova, tako i u značajnom povećanju broja uposlenih radnika i poboljšanju njihove kvalifikacione strukture. Došlo je i do znatnog povećanja proizvodnje i promene strukture proizvoda, što je uslovilo i znatno povećanje ukupnog prihoda. U ovom periodu, sa oko 500 radnika, Brodogradilište značajnije izlazi na inostrana tržišta – u Sovjetski Savez, Irak, Indoneziju, Čehoslovačku, Burmu. Takođe, u ovom periodu dolazi do formiranja OOUR-a “Brodogradnja” i “Procesna oprema”; ovaj poslednji se orijentisao na izradu procesne opreme za prehrambenu i hemijsku industriju, kao i za proizvodnju i eksploataciju nafte.
Proizvodi
Glavni proizvodi Brodogradilišta bili su stabilni rezervoari (s fiksnim i pokretnim krovom), sudovi pod pritiskom, omekšivači vode, izmenjivači toplote, šavno varene cevi, čelične konstrukcije, separatori nafte i gasa, kompletna postrojenja za proizvodnju perlita, razna skladišta sa pretovarom za kukuruzni sirup, PVC granulat, stočnu hranu. Brodogradilište je usvojilo i izradu raznih posuda, procesnih rezervoara od nerđajućeg čelika i aluminijuma, a osposobilo se i za zavarivanje obojenih metala.
Do početka devedesetih godina prošlog veka, “Begej” je izgradio preko 230 objekata, i to remorkera, potiskivača, samohodnih teretnjaka, barži plovnih pretovarnih postrojenja, pontonskih mostova, specijalnih brodova za posebne namene (za prevoz automobila). Takođe, zrenjaninsko Brodogradilište je remontovalo preko 250 raznih plovnih objekata: barži, lihtera, bagera, remorkera i samohotki.
Proizvodni kapaciteti
Od 1966. do 1990. godine, Brodogradilište “Begej” je izdvojilo znatna investiciona sredstva za izgradnju svojih kapaciteta. Godine 1972, prelaskom na novu lokaciju, Brodogradilište je počelo da izgrađuje hale za proizvodnju brodskih sekcija i procesne opreme. Kupljeno je i dosta uređaja za automatsko sečenje i zavarivanje brodskih elemenata. Brodogradilište je bilo osposobljeno za preradu nerđajućeg čelika i aluminijuma. Površina proizvodnih hala iznosila je 10 000 m2, a one su bile snabdevene kranovima sa svom potrebnom opremom za izradu visokokvalitetnih proizvoda. Među 550 zaposlenih, 60 su bili diplomirani inženjeri i visoko stručni inženjeri-specijalisti, a 300 kvalifikovani i visokokvalifikovani metalski radnici. Brodogradilište je bilo osposobljeno za proizvodnju najkomplikovanijih rečnih i rečno-morskih brodova i plovnih objekata, kao i za proizvodnju visokokvalitetnih proizvoda procesne industrije. Uglavnom se orijentisalo na strana tržišta i 50% proizvodnje je bilo urađeno za strane poručioce.
Izvor – ZRikipedia.com
