NA DANAŠNjI DAN (11. maj) 1952. godine, na Trgu slobode u Zrenjaninu, svečano je otkriven spomenik eponimu grada i narodnom heroju Žarku Zrenjaninu Uči. Spomenik je podignut angažovanjem mesnog odbora Saveza udruženja boraca Narodnooslobodilačkog rata (SUBNOR), koji je prikupljao dobrovoljne priloge i obezbedio učešće grada Zrenjanina u iznosu od 100.000 dinara. Spomenik Zrenjaninu je pred velikim brojem okupljenih građana otkrio Josip Broz Tito, prilikom svoje prve od ukupno pet poseta ovom gradu. Otkrivajući spomenik, izjavio je: “Ovdje na ovom ravnom tlu bez šuma, brda i čuka, tukli su se sinovi Vojvodne već 1941. godine, digli su se na oružje da se zajedno sa ostalim narodima Jugoslavije bore za slobodu svojih naroda i srećniju budućnost. U tome i jeste karakterističan značaj velike borbe naroda Vojvodine, veliki prilog koji je on (Žarko Zrenjanin – prim. Zrikipedije) u toj borbi dao za našu zajedničku stvar”. Autor spomenika bio je vajar Rade Stanković iz Beograda. Skulptura Žarka Zrenjanina visoka je 280, a široka 60 cm, kolika je i širina raskoraka na postolju obloženom crnim mermernim pločama. Na postolju visine 1,30 m i širine 0,95 m stoji natpis: “NARODNI HEROJ ŽARKO ZRENjANIN UČA 1902-1942”. Spomenik se nalazio na Trgu slobode sve do 1964. godine, kada je zbog rekonstrukcije trga izmešten ispred zgrade društveno-političkih organizacija (“Komiteta”), gde se i danas nalazi. Na njega se tradicionalno polažu venci 2. oktobra svake godine, na dan oslobođenja grada u Drugom svetskom ratu.
Tačno deset godina kasnije, 11. maja 1962, Narodni odbor opštine Zrenjanin je na svečanoj sednici doneo odluku o izboru Josipa Broza Tita za počasnog građanina opštine Zrenjanin. U kratkom obrazloženju ove odluke navedeno je da ona “predstavlja jednodušan izraz zahvalnosti i ponosa svih građana opštine Zrenjanin najvećem sinu naših naroda i prvom vojniku naše revolucije, drugu Titu. Titovo delo oličeno je u najvećim uspesima i pobedama naših naroda i biće garancija naših daljih pobeda u socijalističkoj izgradnji”. Svečanoj sednici koja je donela ovu odluku prisustvovali su narodni poslanici Kosta Nađ, Radivoje Davidović Kepa, Đura Jovanović, Emil Kevrešan, Dušan Bratić, Svetislav Ješić, Aleksandar Orlandić, Zvezdana Nikin i brojni istaknuti društveno-politički radnici Zrenjaninskog sreza i okoline. Proglašenje Tita za počasnog građanina Zrenjanina bio je čin za koji su se u tom trenutku opredelile sve opštine u zemlji povodom njegovog sedamdesetog rođendana – nekoliko dana ranije delegacija konferencija gradova uručila mu je povelju sa potpisima svih predsednika opština o izboru, tj. dodeli počasnog građanstva. Tito je tako postao deveti po redu počasni građanin Zrenjanina – pre njega to su bili još Johan Vencel Derfel, Karl Rajmicer fon Rajmictal, Antonio Anjeli Monti, Mor Jokai, Mihajlo Pupin, Eduard Erio, Petar Živković i Milan Stojadinović, a posle njega su počasno građanstvo dobili još Jovan Veselinov Žarko i Dragoslav Avramović.
Na fotografiji: trenutak otkrivanja spomenika Žarku Zrenjaninu 1952. godine. Ljubaznošću Muzeja Jugoslavije.
Izvor: zrikipedia, foto zrikipedia
